پدیدارشناسی غنا در اشعا نظامی و امیرخسرو (با تکیه بر لیلی و مجنون)

هدف از پژوهش حاضر بررسی پدیدارشناسانۀ غنا در اشعار نظامی و امیرخسرو به‌ویژه در دو منظومۀ لیلی و مجنون است. این دو منظومه که از نمودهای برجستۀ ادب غنایی‌اند باوجود تشابهات فراوان، تفاوت‌های اساسی ابژکتیو در بازنمود ایدۀ عشق دارند. این تفاوت‌ها در بررسی رفتارها و حالت‌های دو شخصیت مهم این داستان‌ها به عنوان انسانی شناسنده و متعالی و تحلیل در جۀ سوبژکتیویته در آنها نمودار می‌شود. بدین منظور، ابتدا مبانی پدیدارشناسی و اصول نخستین آن بر اساس شیوۀ هوسرل را به اجمال توضیح داده‌ایم. این پژوهش از گونۀ پدیدارشناسی کلاسیک و محور آن سوبژکتیویته است. بر این اساس، برخی از بازنمودهای عشق همچون رازداری، شکیبایی، بی‌تابی، آشفتگی، مردم‌گریزی، خیال‌بازی، و رقص و آواز و غیره را در شخصیت‌های اصلی تحلیل کرده‌ایم و در نهایت به میزان سوبژکتیویته و معنای ابژکتیو آنها دست یافتیم. نتایج حاصل از پژوهس حاضر نشان می‌دهد که لیلی و مجنون پروردۀ نظامی خود، سوژه‌اند و تا مرحلۀ نهایی تحویل سوبژکتیو که استعلایی و محمل عقلانیت است پیش رفته‌اند و توانسته‌اند در مقام انسان آگاه معنای ابژکتیو عشق را بنیان نهند. اما لیلی و مجنون آفریدۀ دهلوی سوژه نیستند و در مقام انسان صرف در تحویل دوم پدیدارشناختی یعنی در مرحله‌ شهود ذاتی و آیدتیک متوقف مانده‌اند. بدین ترتیب، این امکان ایجاد شد که عالم دو اثر ادبی نیز از حیث رمان‌محوری یا شعرمحوری بررسی شود.